Lịch sử hình thành
Theo truyền thuyết, khoảng đầu thế kỷ 17 có một bà cung phi, sau khi được ra khỏi cung cấm, đi thuyền xuôi theo dòng sông Đáy đến đây, thấy vị trí đắc địa, phong cảnh đẹp đẽ liền dừng lại, xây dựng nên ngôi chùa và đặt tên là Linh Châu tự.
Trải qua thời gian, ngôi chùa đã nhiều lần được trùng tu. Đáng kể nhất là đợt trùng tu năm Nhâm Tuất, đời vua Khải Định, và đợt trùng tu năm Kỷ Mão, đời vua Bảo Đại.
Trong thời kỳ máy bay Mỹ ném bom ác liệt miền Bắc và khu vực Hà Nội khoảng năm 1967-1968, các cơ quan chủ chốt của Bộ Công an đã sơ tán về địa phương và khu vực chùa Linh Châu tự được thiết lập làm doanh trại bí mật của Bộ Công an. Thời gian sau đó, một bộ phận lớn của Bệnh viện Việt Đức cũng đã sơ tán về làm việc tại đây. Sau ngày thống nhất đất nước, ngôi chùa lại được tu sửa để phục vụ nhu cầu sinh hoạt văn hóa tâm linh của nhân dân.
Kiến trúc
Chùa có quy mô rộng rãi, khang trang. Từ ngoài vào là Tam quan, gồm bốn cột đồng trụ cao to, hai bên có cành phong, trên tường lửng đắp nổi hai con voi lớn. Trong thời kỳ chiến tranh, cổng Tam quan đã bị hư hại. Vào bên trong có các công trình Tiền Đường, Thượng Điện, Nhà Mẫu và các công trình kiến trúc phụ trợ khác.
Tiền đường là kiến trcus 5 gian, xây kiểu tường hồi bít đốc, mái lợp ngói ta. Bộ khung gồm 6 bộ vì gỗ được liên kết 3 dạng thức “Kèo cầu quá giang”, “Thượng chồng rường giá chiêng, hạ kẻ ngồi”, “Thượng giá chiêng, hạ kẻ ngồi” mang phong cách trang trí thời Nguyễn.
Hiện nay, trong chùa còn cây hương đá dạng tứ trụ nằm trước Thượng điện, từng nét chữ đã bị mờ theo năm tháng, nhưng hoa văn khắc họa còn khá rõ nét. Thông qua nghệ thuật trang trí, các nhà nghiên cứu văn hóa nhận định cây hương có niên đại tạo tác vào thời Lê Trung Hưng.
Di tích Văn hoá Kiến trúc Nghệ thuật cấp Thành phố
Nhận rõ tầm quan trọng trong việc bảo tồn di sản văn hóa, trong nhiều năm qua, các thế hệ nhân dân trong xã, đã hết sức nỗ lực, cố gắng giữ gìn, tu sửa, tôn tạo và bảo quản tốt ngôi chùa. Tuy nhiên để có thể bảo tồn di sản được lâu dài và phát huy tốt tác dụng văn hóa, giáo dục thì ngôi chùa Linh Châu tự cần phải được đặt dưới sự bảo hộ của nhà nước.
Căn cứ theo Luật Di sản văn hóa, thấy rằng, ngôi chùa cổ Linh Châu tự có đủ yếu tố để xếp hạng Di tích Lịch sử Văn hóa, nên các ban ngành đoàn thể xã Dương Liễu cũ đã làm đơn đề nghị các cấp có thẩm quyền tiến hành khảo sát, lập hồ sơ.
Sau khi tiến hành kiểm tra, nghiên cứu và thẩm định các tư liệu Ban quản lý Di tích danh thắng của Sở Văn hóa Thể thao Hà Nội đã lập xong hồ sơ khoa học và trình lên UBND thành phố Hà Nội phê duyệt.
Ngày 26-03-2021, UBND thành phố Hà Nội đã ban hành Quyết định số 1457/QĐ-UBND xếp hạng ngôi chùa Linh Châu tự ở xã Dương Liễu là Di tích Văn hóa Kiến trúc Nghệ thuật cấp thành phố. Vào dịp hội làng Dương Liễu 2025, xã Dương Liễu đã tổ chức lễ tiếp nhận Bằng xếp hạng Di tích Văn hóa Kiến trúc Nghệ thuật của chùa Linh Châu tự.
Sơ đồ phân bố hiện vật Chùa Bãi
